روستای دهچاه: : دانشنامه گردشگری نی‌ریز

نوشته‌ها

دهچاه از توابع بخش پشتکوه، یکی از مهم‌ترین روستاهای شهرستان نی‌ریز فارس است. این روستا در ۴۲ کیلومتری مرکز شهرستان و ۲۲ کیلومتری مرکز بخش واقع است و مساحت آن حدود ۹۰ هکتار است.

دهچاه در موقعیت ۲۹ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی و ۵۴ درجه و ۲۵ دقیقه طول شرقی، واقع‌ شده و از شمال به استان یزد، از جنوب غرب به بخش مرکزی نی‌ریز، از شرق به بخش قطرویه و سیرجان و از غرب به مشکان متصل است. آب‌وهوای آن زمستانی سرد، و تابستانی گرم دارد و دشت‌های آن در بهار از گل‌های وحشی پوشیده می‌شود. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵، دهچاه دارای ۵۵۴ خانوار و ۲۱۲۳ نفر جمعیت بوده است.

بیشتر مردم به کشاورزی و دامداری مشغول می‌باشند. گندم، جو، ذرت، و سیب‌زمینی عمده محصولات دهچاه است.

از جاذبه‌های طبیعی روستا، می‌توان به منطقه چاه انجیر و سه چاه و چاه دراز که در نزدیکی منطقه بهرام گور واقع شده است اشاره کرد. مقبره متبرکه امامزاده شاه رضا از اماکن زیارتی دهچاه می‌باشد. همچنین تل قلعه بدرآباد مربوط به دوران تاریخی پس از اسلام از آثار باستانی روستا می‌باشد که این اثر در تاریخ هشت مرداد هزار و سیصد و هشتاد و یک با شماره ثبت شش هزار و هشتاد و هفت به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. از دیگر آثار باستانی دهچاه می‌توان به قلعه فتح‌آباد واقع در زمین‌های کشاورزی روستا اشاره کرد. (دهچاه Dehchah)

از وقایع تاریخی مهمی که در این روستا رخ‌داده شبیخون انگلیسی‌ها به این روستا می‌باشد. در سال‌های جنگ جهانی نخست، انگلیسی‌ها در عبورشان از کشتزارهای دهچاه قصد تعرض به یکی از نوامیس مردم را داشتند که مردم دهچاه به مقابله با آنان پرداختند. انگلیسی‌ها نیز در شبیخونی به روستای دهچاه یورش برده و ۲۴ نفر زن و مرد و کودک را به شهادت رسانیدند. این حمله به دستور فرمانده کل سپاه اس.پی.آر (سپاه پلیس جنوب) که در نی‌ریز مستقر بودند به سرپرستی سایکس انجام گرفت. آثار توپ انگلیسی‌ها در کنار برج بلند وجود دارد. قدمت این برج حدود ۳۰۰ سال است.

در مورد وجه‌تسمیه‌ی روستا معروف است که زمانی ۷۰۰ چاه در این روستا وجود داشته و مردم با گاو از چاه آب‌کشیده و کشاورزی می‌کردند. آن‌ها چاه‌هایی بودند که در آن زمان به دولت مالیات می‌پرداختند و ثبت شده‌اند. قدمت این روستا به روایتی به حدود ۴۰۰۰ سال قبل برمی‌گردد و آثاری از زمان شاپور دوم ساسانی هم در این روستا به چشم می‌خورد.

این روستا ۱۱ شهید را تقدیم انقلاب کرده است که ۴ تن از آن‌ها در گلزار شهدای نی‌ریز آرمیده‌اند.

مهم‌ترین خواسته مردم مسئله‌ی گازرسانی است. چراکه این منطقه از مناطق بسیار سردسیر شهرستان می‌باشد و دمای منطقه ۱۰ تا ۱۵ درجه سردتر از دیگر نقاط شهرستان است.