نوشته‌ها
واسونک
واسونک‌ها (Vassunak) ترانه‌های فولکلور (مردمی) هستند که بیشتر در استان فارس و در مجالس عروسی و سرور و شادمانی خوانده می‌شوند. این ترانه‌ها اکثراً تک بیت و با ریتم شش هشت باز در مایه شوشتری خوانده می‌شوند. خواندن این ترانه‌ها بیشتر به عهده زن هاست که همراه با خواندن واسونک کِل می‌زنند. زن خواننده را معمولاً زنی که دایره می‌زند، همراهی می‌کند. واسونک‌ها ترانه‌های از دل و جان بر آمده‌ای هستند که عنوان «پیوند زناشویی» را با خود از این سو به آن سو می‌برند.
در این ترانه‌ها همچون ترانه‌های محلی از عشق‌ها، آرزوها و خواسته‌های دیگر انسانی صحبت می‌شود. سرایندگان گمنام این نوع ترانه‌ها زیاد دربند ردیف و قافیه نیستند و همین اندازه که در ترانه‌ای خواست خود را بیان کرده باشند راضی هستند.
واسونک از گاه خواستگاری تا هنگامی که عروس پای به خانه شوی می‌گذارد توسط زنان خوانده می‌شود، گاه یک زن می‌خواند و گروه دم می‌گیرد و دست زنان «کف زدن» و کِل زنان، اوج شادی شادکامی را نشان می‌دهند.
نمونه هایی از واسونک ها:
باد اومد بارون گرفت و آب اومد دالون گرفت
سوریا گویین مبارک کار ما انجوم گرفت
*****
از خدا یه وایه دارم، باد رو دریا بیاد
شازده دوماد توی حجله شاد و خرم بیاد
*****
ابر اومد بارون گرفت و آب اومد دالون گرفت
از وجود شازده دوماد کار ما انجوم گرفت
*****
در خونه‌ی شازده دوماد جوغ آبی تا میشه
گچ بیارین پل ببندین، خانم عروس تا بشه
*****
آی حمومی آی حمومی آب حموم تازه کن
شیر دوماد میاد حموم شربتش آماده کن
شب گذشت، نیم شب گذشت و چشم دوماد انتظار
خیر ببینی ننه‌ی عروس این گل از خونه در آر
بالا خونه رو به قبله خشت و نیم خشتُش طلا
شیردوماد توش نشسته می‌کنه شکر خدا
آسمون پرستاره ماه نو پیدا شده
خوش به حال شازده دوماد همسرش پیدا شده
میل بیار دستش کنیم سورمه چشای مستش کنیم
اذن باباش بگیریم فردا شو عقدش کنیم
آی حنا بند، آی حنابند یک حنای خوبی ببند
خوب ببند خوشگل ببند بهر عروس قد بلند
شازده دوماد توی حموم سرتراشون می‌کنه
آینه‌ی طلا بیارین نگای زلفاش کنه
یه جوون توی حموم، سیصد جوون دور حموم
لاله‌ها روشن کنید تا در بیاد سرو روون
شازده دوماد، توی حموم یَی اناری دسشه
نه می‌بخشه نه می‌خوره، واسه نومزدُشه
خانم عروس توی حموم صد نفر دور حموم
لاله‌ها روشن کنین تا در بیاد ماه تموم
یه حمومی سیت بسازم چل ستون چل پنجره
خانم عروس توش بشینه با یراق و سلسله
حجله‌بند، آی حجله بند این حجله را زیبا ببند
شیرِ دوماد میاد حجله با عروسی قد بلند
بالاخونه پشت به قبله خشت و نیم خشتُش طلا
توش می‌گرده شازده دوماد می‌کنه شکر خدا
نار شیرین نشکنین که ما نه مَردِ، خوردنیم
اسب عروس زین کنین که ما به شوق رفتنیم
زیره کوفتم، زیره بیختم زیره از کرمون گرون
ما که رفتیم زن بیاریم، زن به نقل و زعفرون
کی به حجله، کی به حجله، شازده دوماد با زنش
کی بگرده دور حجله، خواهر کوچکترش
آسمون پرستاره نیزه بازی می‌کنه
شازده دوماد توی حجله بوسه‌بازی می‌کنه
آفتابه‌ی لوله طلا، مثل طلا برق می‌زنه
شیردوماد توی حجله، با عروس حرف می‌زنه
مجری نقره تو طاقچه، خانم عروس در برش
می‌کشه وسمه بر ابرو لاله دس شوهرش
شیره دوماد باغ دراومد برق و برق خنجرش
دسته‌ی ریحون به دستش می‌زنه باد زنش
آفتابه‌ی لوله طلا زنجیر نقره گردنش
مرحبا به شازده دوماد با عروسی کردنش
آفتابه‌ی گردن طلا مثل طلا برق می‌زنه
خانم عروس توی حجله گل به صورت می‌زنه
بابای عروس، بابای عروس، آینه‌ی ریشت طلا
تو که زن دادی به کاکام، کم نشه سایه‌ی شما
خانم عروس روی تخت و نقل بریزین بر سرش
شیردوماد پای تخت و زر بریزین بر قدش
عروس خانم را بیارید با هو و کِل و شباش
مادر دوماد بزن کل، صد تومن دادی باهاش
ننه دوماد خوش به حالش پشت کفشش مخمله
میره تا شربت بیاره تا کمربندش زره
یا علی و یا محمد، چقدر وایسیم رو پا
اذنی از باباش بگیرین تا بریم دس خدا
یک اطاق خالی کنیم و فرش و گلکاری کنیم
گل میاد خونه‌ی شما گل را نگهداری کنین
این عروسی که ما داریم کس نداره در جهون
پیش پایش گل بریزین، کوری چشم دشمنون
ننه‌ی عروس گریه می‌کرد نبرین گل را به در
ننه‌ی دوماد خنده می‌کرد پس چرا دادی شُووَر؟
ننه‌ی عروس خنده می‌کرد دوماد بورم اومد
ننه‌ی دوماد گریه می‌کرد، اجل جونم اومد
ننه‌ی عروس گریه می‌کرد شیربهای رودم کمه
بابای عروس خنده می‌کرد صد تومن پیش منه
خانم عروس لج مگیر و قد سروت کج مگیر
شیر دوماد چی نداره حجت بی‌جا مگیر
خانم عروس خانم عروس تا می‌تونی ناز بکن
تا نگیری میل الماس روی ماهت باز مکن
امشب چه شب است شب مراد است امشب
ای خانه پر از شمع و چراغ است امشب
ما اناریم آی گلی، دونه‌ی اناریم آی گلی
ما ز قومای دوماد پروا نداریم آی گلی
ننه‌ی عروس توی خونه چارقد هفت رنگ سرش
شازده دوماد توی حجله انتظار همسرش
خانم عروس، بی بی عروس می‌کنه چاقچور به پا
پایی وردار، پایی بگذار، قرص ما بر روی جا
اومدیم گل ببریم، مادر گل گریون شده
اشک چشم مادرش مرغ هوا بریون شده
ننه‌ی عروس بال چارقد رو سرت
سوری‌ها از دم دالون انتظار دخترت
اومدیم گل ببریم اما نمی‌گَردِه رِضا
چه رضا، چه نارضا، امشب شده حکم از خدا
شو یک و منزل هزار و چشم دوماد انتظار
خیر ببینی ننه عروس این گل از خونه درآر
گل اُوُردیم، گل اُوُردیم، مادرش گریون شده
از صدای ناله‌اش مرغ هوا بریون شده
چل چراغون، دم دالون، تا سحر در وا نشد
بی‌اجازه‌ی بابا جونیش خانم عروس پا نشد
ای سرِ بون او سرِ بون کشت و کار نارویه
قد و بالای دوماد مثل سلب دم ده
بالا خونه رو به قبله خشت و زیر خشتش طلا
شازده دوماد توش نشسته می‌کنه شکر خدا
ننه عروس گریه می‌کرد مهریه رودم کمه
شیر دوماد خنده می‌کرد هرچه می‌خوای با منه
اُسا صفر باد ساز کن تا بگویم مرحبا
دور سازت نقره گیرم تا کمربندش طلا
زلف بور خانم عروس لوله لوله باد می‌بره
رنگ گلنارش بنازم دل دوماد می‌بره
خانم عروس روی تخت و شازده دوماد پای تخت
زنده باشین هر دو تا تون، گل بچینین از درخت
یک حمومی سیت بسازم چل ستون چل پنجره
شازده دوماد توش نشینه با یراق و سلسله
زلف بور خانم عروس رخته روی صورتش
خوش به حال شازده دوماد که میشه هم صحبتش
کلمات کلیدی
