نوشتهها
شرح کتاب المجسطی
اصل کتاب المجسطى از بطلمیوس و در علم هیئت است. ابوالعباس نیریزى این کتاب را در اواخر سده سوم هجرى قمرى نوشته است .
ابن ندیم نخستین کسى است که از این اثر گزارش داده و گفته است: «گفته اند که حجاج نیز ترجمه اى از آن دارد، امّا کارى را که نیریزى انجام داده و ثابت آن را اصلاح کرده، بر یک ترجمه قدیمى از تمامى آن کتاب است و اسحاق نیز این کتاب را ترجمه و ثابت اصلاح کرده، امّا مورد پسند نیست، زیرا اصلاح اولى آن [ منظور شرح نیریزى ] بهتر و نیکوتر است ».
علاوه بر آن در کتب طبقات الامم، چهارمقاله، تاریخ الحکماء و تنقیح المناظر نیز از این اثر یاد شده و اساسا ابوالعباس را با عنوان «شارح مجسطى» مىشناخته اند و در منابع متقدم، منظور از شارح مجسطى بدون قید نام، ابوالعباس نیریزى بوده است . ابوریحان بیرونى در القانون المسعودى، آثارالباقیه، مقالید علم الهیئه ما یحدث فى سطح بسیط الکره و راشیکات الهند از این کتاب بهره برده و به آن استناد کرده است.
او در رساله راشیکات الهند گفته است که عده اى از دانشمندان که معاصر وى یا از حیث زمان مقدّم بر وى بوده اند، مانند ابوالعباس نیریزى نسبت مؤلّف از دو نسبت را در کتاب هاى خود مورد بحث و تحقیق قرار داده اند .
همچنین در کتاب القانون المسعودى مطالبى به نقل از کتاب تفسیر المجسطى فضل بن حاتم درباره فعالیتهاى علمى بنى موسى آورده است .
متأسفانه از این اثر، نسخه اى موجود نیست و فقط با توجه به مطالبى که از آن نقل شده مىتوان به مطالب آن دست یافت .
کلمات کلیدی
اطلاعات:
- مرجع: کتاب تاریخ و فرهنگ نیریز
- نویسنده/گردآورنده: محمد جواد شمس نیریزی
- نوع مدخل: نوشتار
- تاریخ ثبت:1392/2/17
عکسهای مرتبط :
نوشته های مرتبط :
- شرح کتاب المجسطی
- شرح احوال و زندگانى ابوالعباس فضل بن حاتم نیریزى
- فصل فى تخطیط الساعات الزمانیه فى کل قبه او فى قبه تستعمل لها (اثر ابوالعباس نیریزی)
- زیج کبیر و زیج صغیر (اثر ابوالعباس نیریزی)
بیشتر »