شرح احوال و زندگانی سید محمد پیشنماز: : دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

نوشته‌ها

   سیدمحمد، ملقب به پیشنماز، فرزند سیدابراهیم بود. سلسله نسب این خاندان به امام سجاد(ع) مى‏رسد.
     او در سال ۱۲۸۳ ه . ق. در نیریز ولادت یافت و در همانجا نزد شیخ مهدى کرمانى و آقا سید جواد نیریزى به تحصیل پرداخت. پس از آن براى تکمیل تحصیلات خود در علوم و معارف دینى به شیراز رفت و در مدرسه آستانه به تحصیل پرداخت. در آنجا از محضر عالمان بزرگ از جمله میرزا ابراهیم محلاّتى و میرزا هدایت اللّه دستغیب شیرازى و شیخ شانه‏ ساز، بهره برد. گفته ‏اند که وى در علم فقه، اصول، فلسفه، معانى و بیان تبحر حاصل کرد.
     او پس از آن، در حدود سال ۱۳۱۰ ه . ق. به نیریز بازگشت و به تعلیم و تربیت شاگردان، تألیف و وعظ و ارشاد خلق پرداخت. علاوه بر آن بیش از ۷۰ سال، امامت جماعت مسجدِ امام حسن(ع) (مسجد نظربیگى سابق) - و برخى مساجد دیگر آن شهر - را بر عهده داشت.
     سید محمد، به امور شرعى مردم نیز رسیدگى مى ‏کرد و از طرف برخى از مراجع آن عصر، از جمله، آیت الله سیداسماعیل صدر و آیت الله سید ابوالحسن اصفهانى، اجازه اخذ وجوه شرعى و سهم امام (ع) را داشته است.
     در اجازه نام ه‏اى که آیت اللّه سید ابوالحسن اصفهانى به ایشان داده است، از او با عنوانِ «عمده العلماء و الاتقیاء و زبده الفضلاء الازکیاء عماد الاسلام» یاد کرده است.
     همچنان که خود او اشاره کرده، وى از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۰ ه . ق. آثار بسیارى نگاشته که در حدود پنجاه رساله در علوم دینى بوده است. علاوه بر آن، حواشى نیز بر برخى آثار از جمله: معالم الاصول نوشته است. از آثار وى، نسخه ‏اى به خط او، موسوم به بیاض، شامل اخبار، احادیث و ادعیه، نزد یکى از نوادگان او موجود است . سید محمد پیشنماز در سال ۱۳۱۲ ه . ق. با معصومه دختر میرزاتقى فرزند رئیس عبدالحسین، ازدواج کرد. ثمره این ازدواج، شش پسر و دو دختر بود.
     سید محمد سرانجام در ماه رجب سال ۱۳۷۸ ه . ق. درگذشت و در جوار امامزادگان به خاک سپرده شد. پس از او فرزندش سید هدایت ‏اللّه به وعظ و ارشاد خلق پرداخت و امامت جماعت آنجا را عهده‏ دار شد .