دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

نوشته‌ها

 ۱ـ خطبه بى ‏نقطه حضرت على (ع): وزیرى (۱۶ × ۲۶ سانتى‏متر)، ۳۰ صفحه و هر صفحه ۱۰ سطر، به قلم نسخ، کتابت ممتاز، تاریخ ۱۱۱۶ ه . ق.، شاملِ خطبه بى‏نقطه، خطبه بى‏الف، قصیده یحیى صرصرى که در مدح رسول اکرم (ص) سروده و از حضرت على (ع) نقل شده، و رجزى که حضرت امیرالمؤمنین (ع) در جنگ صفین خوانده است. مقدمه رساله و ترجمه فارسى آن به خط نستعلیق و تمامى صفحات، مجدول کمندکشى زرین بند مشکى و الوان و حواشى، ساده و بدون تزیین است.
     پایان: «کتبه المحتاج الى اللّه الملک الغنى احمدالنیریزى السلطانى فى شهر جمادى‏ الاولى من شهور سنه ست عشره و مائه بعد الالف من الهجره المقدسه فى دارالسلطنه اصفهان صانها الله عن الحدثان ۱۱۱۶».
     این خطبه به شماره ردیف ۱۴۳ و شماره دفتر ۱۳۵۶ در کتابخانه کاخ - موزه گلستان است .
۲ـ نثراللئالى: وزیرى (۵ / ۱۸ × ۲۸ سانتى‏متر)، داراى ۴۶ صفحه و هر صفحه ۹ سطر، به خط نسخ و شکسته نستعلیق - کتابت جلى ممتاز، به تاریخ ۱۱۱۱ ه . ق. ؛ این رساله، از تفسیر مجمع‏البیان طبرسى اقتباس شده و منسوب به امیرالمؤمنین (ع) است.
     تمامى صفحات، مجدول کمندکشى زرین بند مشکى، سبز و شنگرفى و حواشى و متن کتابت ساده و بدون تزیین و در پیشانى صفحه اوّل و سرلوح مذهب است. جلد آن، مقواى روکش چرم سورمه‏ اى رنگ ساده با یک حاشیه ضربى طلاق.
     پایان: «کتبه على سبیل استعجال [الاستعجال] المحتاج الى عفو ربه الغنى احمدالنیریزى فى بلده اصفهان فى ۱۱۱۱».
     این اثر به شماره ردیف ۴۹۱ و شماره دفتر ۱۳۱۴ در کتابخانه کاخ - موزه گلستان است .
۳ـ نثراللئالى: وزیرى (۵ / ۱۵ × ۸ / ۲۳ سانتى‏متر)، ۲۴ برگ، به خط نسخِ ۱۱۱۵ ه . ق.، شامل نثراللئالى و وصایاى امیرالمؤمنین (ع) به امام حسین (ع).
پایان: «... المسکین مایتجرع. کتبه المحتاج ... احمدالنیریزى فى شهر رجب المکرم ۱۱۱۵».
     این نسخه به شماره ۶۱۴۱ در کتابخانه ملک موجود است .
۴ـ نثراللئالى: رحلى (۷ / ۲۲ × ۹ / ۳۵ سانتى‏متر)، ۳۰ صفحه و هر صفحه ۱۱ سطر، به قلم نسخ، کتابت ممتاز و تاریخ ۱۱۲۰ ه . ق.
     رساله حاضر علاوه بر نثراللئالى، سوادنامه امام حسن عسکرى (ع) خطاب به ابن بابویه و سخنان امیرالمؤمنین (ع) خطاب به جابر بن عبدالله انصارى به روایت از امام حسن عسکرى (ع) را دربر دارد. تمامى صفحات، مجدول کمندکشى زرین و رنگین و تمامى حواشى ساده و بدون تزیین و بین سطور طلااندازى است. در پیشانى صفحه اوّل یک کتیبه مذهب دور کنگره ‏اى وجود دارد. جلد آن، مقواى روغنى بوم زیتونى رنگ است.
     پایان: «راقم الحروف الفقیر الى اللّه الملک الغنى تراب اقدام المؤمنین العبد احمد النیریزى فى سنه ۱۱۲۰ من الهجره المبارکه المقدسه المحترمه فى دارالسلطنه اصفهان صانها الله عن الحدثان».
     این اثر به شماره ردیف ۴۹۵ و شماره دفتر ۲۱۲۶ در کتابخانه کاخ - موزه گلستان نگهدارى مى‏شود .
۵ـ لوحه‏هاى آیه‏الکرسى: در دو طرف ایوان آیینه کاخ چهل ستون در اصفهان، به خط نسخ و تاریخ ۱۱۲۷ ه . ق.، همراه با جداول مذهب، با رقم و تاریخ: «کتبه احمد نیریزى سنه ۱۱۲۷ ».
۶ـ سراج السالکین: این اثر کتابى است کلامى در «اعتقادات حقه اهل حق و معتقدات ارباب باطل» تألیف على بن شیخ حسین کربلائى (تألیف در ۱۰۹۷ ه . ق.)، نسخه‏ اى از آن توسط میرزااحمد نیریزى در ۱۱۳۲ ه . ق. کتابت شده و به شماره ۱۱۷۷۱ در کتابخانه مرکزى دانشگاه اصفهان موجود است.
     مشخصات نسخه: قطع وزیرى (۱۴ × ۲۳ سانتى‏متر)، صفحات ۹ سطرى، دیباچه را سرلوحى زیبا با حاشیه ‏اى پرنقش و نگار و دیگر صفحات را جدول زر و لاجورد آراسته است.
     پایان: «... و صلى اللّه على خیر خلقه محمد و آله الطاهرین و سلّم تسلیما کثیرا قد وقع الفراغ من تألیفها فى سابع شهر جمادى‏الثانى [ الثانیه ] سنه سبع و تسعین و الف من الهجره النبویه و کتب الدّاعى ... تراب اقدام المؤمنین احمد النیریزى فى ۱۱۳۲ غفرالله له و لوالدیه بمحمد و آله الطاهرین».
     زین‏ العابدین محلاّتى در صفحه آخر نسخه در سال ۱۳۱۲ هجرى قمرى خط میرزا را تصدیق کرده و نوشته است: «آنچه به نظر احقرعباد مى‏ رسد این کتاب خط جناب میرزااحمد نیریزى است بسیار محکم تحریر فرموده‏ اند اعلى اللّه مقامه کتبه زین‏ العابدین المحلاتى غرّه رمضان المبارک سنه ۱۳۱۲» .
۷ـ قصیده برده و غیره: نیم ربعى، جلد روغنى، سرلوح مرصع، به قلم نسخ کتابت ممتاز با رقم و تاریخ: «حرره لجناب السید ... میرسیدعلیا ... انا العبد ... احمدالنیریزى عفى عنه بمحروسه اصفهان ... فى سنه ۱۱۳۱ ...».
     این نسخه در کتابخانه کاخ - موزه گلستان موجود است .
۸ـ وقف‏نامه: رقاع با رقم میرزااحمد نیریزى مورخ ۱۱۲۹ ه . ق.، با سرلوح و حاشیه ‏سازى و جدول و ستون‏بندى به زر و لاجورد و شنگرف، عنوان زرین، جلد تیماج سرخ با آستر چرمى سبز، ۴۸ برگ، درباره وقف شاه سلطان حسین صفوى، زمین مسجد و مدرسه پهلوى چهارباغ شهر اصفهان باتولیت خود سلطان حسین، مورخ ۱۵ رجب ۱۱۱۸ با گواهى محمد مؤمن، وزیر دیوان و دیگران.
     این وقف‏نامه به شماره ۸۵۴۹ در کتابخانه موزه ایران باستان موجود است .
۹ـ وقف ‏نامه: بدون رقم و تاریخ، رقاع میرزااحمد نیریزى به گواهى لطفعلى صدرالافاضل در ۱۳۳۹، با سرلوح و حاشیه‏سازى و جدول و ستون‏بندى به زر و لاجورد و شنگرف، جلد تیماج سرخ با آستر چرم، ۳۵ برگ، درباره وقفِ روستاهایى توسط شاه سلطان حسین صفوى.
     این نسخه به شماره ۸۵۵۰ در کتابخانه موزه ایران باستان است .
۱۰ـ وقف‏نامه: به صورت کتابچه، ۳۳ صفحه ۶ سطرى به خط ثلث آمیخته به نستعلیق، به تاریخ ۱۱۲۹ ه . ق.
     واقف: شاه سلطان حسین صفوى ؛ رقبه موقوفه: سه در بند دکان واقع در حاشیه میدان مشهد ؛ مصرف موقوفه: روشنایى گنبد مسجد جامع مشهد، داراى مهر چهار گوشه تاجدار سلطان حسین و سجلاتِ آقاجمال خوانسارى، محمدباقر حسینى و محمدباقر بن اسماعیل حسینى خاتون آبادى، در حواشى اوراق، سه مهر است.
     آیات و اسامى متبرکه با طلا، صفحه اوّل افتاده است و میان سطور جدول طلایى، صفحات مجدول به طلا و تحریر و شنگرف ؛ این وقف‏نامه به شماره ۶۶۴ در کتابخانه عبدالمجید مولوى در مشهد است .
۱۱ـ وقف‏نامه: رقاعِ دودانگ ممتاز با رقم و تاریخ: «حرره العبد الاقل الداعى لابود الدوله القاهره الباهره احمدالنیریزى فى سنه ۱۱۲۹». واقف سلطان حسین صفوى.
     این وقف‏ نامه به شماره ۵۸۳۲ در کتابخانه آستان قدس موجود است .
 

نام:
ايميل:
وب:
شماره امنيتي: