فهرست دانشنامه مشاهیر

نوشته‌ها

مسمط بهاریه در مدح امام زمان (عج)-(اثر شهاب نیریزی)

 شاعر در این قصیده از آیات قرآن بهره جسته و توانایى خود را در اقتباس آیات قرآن در شعر نشان داده است.

خدیو  اردیبهشت، خیمه ز گل زد برون                   کشید در باغ و راغ، سپاهى از حد فزون
جائهم البیّنات، لعلهم یهتدون                     صبا به تاک، این سخن، گفت ز راز درو

"واللّه‏ مُخِرجٌ ماکُنتُم تَکْتُمُون"

شقایق افروخت رخ، "یومئذٍ مُسْفِرَه"                      بنفشه جویبار، آمده "مُسْتَبشِرَه "
که منهزم شد خزان، "حُمْرٌ مُسْتَنْفِرَه "              شکست و برتافت رخ، "فَرَّتْ مِنْ قَسْوَرَه"

کوس بشارت زنید، "لَوْکَرِهَ الْمُشْرِکُون "

چمن بر اوراق گل، بود کتاب مبین                  باد صبا زد رقم، بر ورق یاسمین
«ایاک نعبدُ، ایاک نستعین »                     «غیرالمغضوب خواند، قبل و لاالضّالین "

بلبل دستان سرا به "روضه یُحْبَروُن  

سایه سرو چنار، "ظِلٌّ مَمْدوُد"  شد            شکوفه شاخسار "طَلْحٌ مَنْضُود " شد
بلبل و گل در چمن "شاهِد و مشهود"  شد          مژده به جانان دهید "یَومُ الْمَوْعُود"  شد

لقاء "ربّ شد عیان "لَعَلَّکُمْ تُوقِنُون"

مژده که آمد بهار، بهار "یُحْیِى الْعِظام"                   دى به عدم زد قدم هو"اَلدّالْخِصام "
روزه ز مى بشکنید به فدیه من صیام                  «قوموا شرب الرَّحیقِ، فأتوا کأس‏المدام»

جام صبوحى زنید "لعلّکم تشکرون "

صنوبر و سرو و کاج، کشیده سر بر فلک                  رایت گل شد پدید "لیهلک من هلک"
بین که ز یک آب و خاک "هوالّذى ایّدک"                       «فى اىّ ِ صوره ما شاء رکّبک "

"فانظر ماذا ترى لو کنتم تبصرون"

"ذلِکَ لا رَیْبَ فیه، هُدىً  لاهل الیقین"                «فَأْتوا مِنْ مِثْلِهِ اِنْ کُنْتُمْ صادِقین »
«کتاب مَسْطوُر»  را اِقْرأ لِلْمُتَّقینَ                       «رَقّ مَنْشور»  گشت تذکره الْمُوقنین

"سبّح باسم العلى لعلکم تفلحون "

"الاالا ابشروا ذلک فصل الخطاب "                   "یأت بخلق جدید یوم یقوم الحساب"
منزل آیات غیب، مظهر ما فى الکتاب                        "قائم امر اله قادر مالک رقاب"

معنى "نون والقلم "  مظهر "مایسطرون"

شراب وصلم چشان که سوختم سوختم                    شرار هجرم نشان که سوختم سوختم
شکر زلعلم فشان که سوختم سوختم                       به سوى خویشم کشان که سوختم سوختم

حرت نار العذاب فمنه لا یبصرون

شد ار چه سوداى عشق "تجاره لَنْ تَبور"             هر آنکه وصل تو خواست "فَسَوْفَ یَدْعُو ثُبُور"
دوزخ و هجران یکى" فهل ترى من فطور"                   "له عذاب الیم لها شهیق تفور"

"وقودها الناس"  خوان، لو کنتم تعلمون

هرچه نظر مى ‏کنم، در دو جهان اوست اوست               مالک اقلیم دل، جانِ جهان  اوست اوست
خواجه  کون و مکان، شاه زمان اوست اوست              سرّ سویداى عشق، راز نهان اوست اوست

ارفع عنک الحجاب، لعلکم تؤمنون

اى تو مرا روح دل، وى تو مرا جان جان                  ملحِ اجاج  فراق، سوخت مرا استخوان
شراب وصلم چشان ز سلسبیل  بیان                        گسستمش بند دل، شکستمش استخوان

فکندمش در عدم، جزاء ما یکنزون

جز هوس باده نیست مرا به سر داعیه                       هرچه به جز جام مى "یَوْمَئِذٍ واهِیَه"
چه مى، مى روح بخش، "بعیشَهٍ راضِیَهٍ  "                  "بَجنهٍ عالِیَه قُطوُفُها دانِیَهٍ"

زنیم جام مراد" لو کره الکافرون"

ز کشف نور ظهور، جمال مستور بین                    تجلى نورحى  در جبل طور بین
یوم"تسیرالجبال"  ز جلوه  نور بین                  ز کعبه کوى او، بیت المعمور بین

بیت المعمور چیست مفاد ما یعمرون
 
شاه فلک آستان ، ماه ملک انجمن                        زیور عرش برین، زیب زمین  و زمن
محیط بحر بیان، مدیر سر سخن                      حضرت صاحب زمان، محمدبن الحسن

ناسخ آیات کفر، منسخ ما یعلمون

به بزم توحید او، ساقى و من هر دو مست              او ز مى لعلگون، من ز لب مى‏پرست
او شده از مى زپا، من شده از وى ز دست                خنده من دلنشین، غمزه او دل نشست

هر دو ز آیات غیب، مُبَشِّرٌ   مُنْذِروُن

بر خوان لا تقنَطوا  من الکلام المجید                    مشو ز شرب مدام ز عفو او نا امید
هوالغنى الغفور، هو ذوالعرش الحمید               من اعتدى بعد ذا"لفى شقاق بعید"

استغفرت لهم، ام لاتستغفرون

مهرمن و روى یار، تتبعه الرادفه                     قلب من و موى یار وَتَرْجُفُ الرّاجِفَه
مَرّ ریاح الظهور بقلبنا عاصفه                       دکّت ارض  الوجود قلوبنا کاشفه

زلزله الساعه  گشت حینئذ ینظرون

فاتحه امراوست، بسم‏اله الرّحیم               خاتمه حکم اوست، هاذُقْ اَنْتَ الْکریم
دل که نه در بند اوست، له عذاب الیم          سر که نه در راه اوست، بّشره بالجحیم

ذرهم فى خوضهم، حتى هم یلعبون

از لمعات ظهور، شد انشقاق القمر            کوّرت الشمس  گشت، نجومنا انتثر
فانظر اجداثنا ، جَرادُهم مُنْتَشر            و کل ما فى الکتاب، تذکره للبشر

و جاء یوم التّناد، فما لکم ینکرون

والشمس والضحى علامت روى او        والقمر اذ تلى  جبهه دلجوى او
واللّیل اذ سجى  آیتى ازموى او          روضه جنّاتِ عدن، خاک سر کوى او

تبلى من نوره، جمیع ما تسترون

به اوج عرش استوى، سریر آن شاه بین        والشمس والضحى چهره آن ماه بین
ز درد من آگه است خداى آگاه بین             "و انما یعمرون، مساجد اللّه‏"  بین

"هو العلیم الخبیر بکل ما یعملون"

"تسقى من کاسها، مزاجها زنجبیل"                "هذا عذب فرات  احلى من سلسبیل"
هر آنکه خواندش حرام "فَاهْجُر هَجْراً جَمیل"           بکش ز وى انتقام "خذه اخذاً وبیل"

به تارک مى بگو "انفسهم یظلمون"

ماه من آمد به باغ، "و ما لدیه رقیب"                 "بنمعهٍ فاکهین"  ز طین   و زیتون و طیب
جام مرادش به کف " لکل عبد منیب"                 "تَمَنَوُّالموت"  گفت مرا به وصل حبیب

فدیته باللقاء ما کنتم تکنزون

شد قد سرو چمن، مفاد احدى الکبر               مرغ سحر گه صفیر زد" ذکرى للبشر  "
خواند بر اوراق گل، "خذ کلا والقمر"           "والشّجر یسجدان"  پدید شد، از شجر

ترجمه کرد از کتاب، معنى یستغفرون

دِلِ من  از جوش عشق، "فارالتنور"             شد طبع من از موج مدح، "بحر مسجور"  شد
جرائد وصف او، "رقّ منشور"                شدجهان ز آیات غیب، کتاب مسطور  شد

ز پردهْ حق شد عیان، لعلّکم تهتدون

رسید سلطان گل، با دو هزاران شکوه           زمرّد و سبزه ریخت، به دامن دشت و کوه
خیل تماشاییان، صف زده از هرگروه                 "نوُدُوا اَنْ تِلْکُمُ الْجَنّهُ اَوْرَثْتُمُوه"

الى ریاض النعیم، رایتهم ینظرون

ساقیکان عجّلوا، جام شراب آورید                   مطربکان اسرعوا، چنگ و رباب آورید
عروس طبع مرا به مى خضاب آورید                 به  حجله مدحتش، مست و خراب آورید

ز خم مدح الّذى ،یمدحهاالمادحون

فازبنوراللقاءاشرف خلق الزمان              نجل  نعیم الکریم،سید اهل جنان
کنز بیان بدیع ،فاتح باب بیان                سحاب گوهرنثار،شهاب شکر فشان

ساترمایظهرون ،مظهر مایسترون

بخّ‏بخّ  لکم، من سُبُحات الجلال                  طوبى طوبى لکم،من‏لمعات  الجمال
هاتواهاتوا لنا من ختمات  الکمال                   ماتوا  ماتوا  لنامن رشحات  الوصال

ارفع عنک الحجاب لکل ما تعمرون

بهارنوروز  من، راست بگویم تویى            ماه دل‏افروز من،راست بگویم تویى
طالع  فیروز من، راست بگویم تویى           مقصد امـروز من، راست بگویم تویى

تویى خداوند دین، لولایستفتنون

چندى در پرده ماند، لیبلى  المومنین               برخى در غیبتش، لفى ضلال مبین
خلقى در خدمتش، فاصبحوا  الظاهرین            جمعى قالوا و ما نحن بمستیقنین

الاالاانهم قوم لا یشعرون

دل که شداز هجریار اماته فاقبره                  زنده شود از بقا ثم اذا انشره
گرنشود کامیاب، ملک اذا خاسره                   رایت وجه‏اله بقلبه الناظره

عینها  من کل شى لولا یستهزؤون

حلقه زن باب اوست، کعبه و بیت‏الحرام                   تشنه لب آب اوست، زمزم ورکن و مقام
مسجد و دیر و کنشت، سُبحه و زنار و جام              به ذکر تقدیس اوست، سال ومه و روز و شام
   
مهر و مه و مشترى "فى فلک یَسْبَحون"

آدم ونوح وخلیل، ره سپرکوى او                           شیث وشعیب و ذبیح، شیفته موى او
یوسف و خضر و کلیم، زنده دل ازبوى او                   عیسى گردون نشین، باخته  روى او

وکل من فى السماء، ببابه یسجدون

لوخلت الارض شد، سراچهْ درد لسان                       گرفتم آفاق را، به ضرب تیغ بیان
کمند عشقم ربود، خصم تو را از میان                      گسستمش بنددل، شکستمش استخوان

فکندمش در عدم جزاء ما ینکرون

 



کلمات کلیدی


نام:
ايميل:
وب:
شماره امنيتي:


اطلاعات:

  • مرجع: کتاب تاریخ و فرهنگ نیریز
  • نویسنده/گردآورنده: محمد جواد شمس نیریزی
  • نوع مدخل: نوشتار
  • تاریخ ثبت:1392/3/6

عکسهای مرتبط :

نوشته های مرتبط :

ویدئوها مرتبط :

* هیچ موردی پیدا نشد...