دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

نوشته‌ها

از سابقه‌ی وزش باستانی در نی‌ریز اطلاع دقیقی در دست نیست ولی آن‌طور که گذشتگان نقل نموده‌اند ورزش باستانی در این دیار کهن در زمان حکومت حاج زین‌العابدین حاکم نی‌ریز در سال ۱۲۴۱ هـ. ق از رونق خاصی برخوردار بوده است. علتش هم این بوده که اولاً حاکم وقت در قدرت و قوه‌ی بازو یکی از دلاوران زمان خویش محسوب می‌شده، به‌طوری که نقل‌شده سینی مسی را با تکیه‌بر بازوی خویش از وسط پاره می‌نمود. ثانیاً ایشان در فرصت‌های مناسب ازجمله در اعیاد و جشن‌ها، پهلوانان هم‌عصر خویش را دورهم جمع می‌کرد و پس از انجام عملیات پهلوانی ازجمله کشتی و حرکات ورزشی باستانی، آن‌ها را با هدایای فراوانی مورد تشویق قرار می‌داد.

شرح‌حال برخی از پهلوانان نی‌ریز من‌جمله سید ابوالقاسم (سید شش بری)، میرزا محمد جعفرخان شعله، سید ابراهیم، مظفر چراغ و سید محمد سقا (پهلوان گرجی) در بخش مشاهیر دانشنامه نی‌ریز ما آمده است.

از زمان حکومت صفویان تا سال ۱۳۲۷ ه.ش. در نی‌ریز سه زورخانه وجود داشته است که دو زورخانه در محله‌ی امامزادگان و دیگری در محله‌ی چنار شاهی بوده است، اما متأسفانه از ساختمان این سه زورخانه هیچ اثری وجود ندارد. از ورزشکارانی که در این سه زورخانه به ورزش می‌پرداخته‌اند می‌توان از مرحوم بور علی برادر پهلوان مظفر چراغ، مرحوم محمد انصاف داران پدر آقای دکتر احمد انصاف داران، مرحوم محمود انصاف داران، مرحوم میرزا باقر جاوید نی‌ریزی، مرحوم استوار ناصر مربی، مرحوم داوود لاریبی، مرحوم محمدخان وکیل زاده، مرحوم میر مهدی زارع، مرحوم محمد‌علی علی بخش، آقایان شیرخان رئیس‌علی، میرحسام‌ زارع، محمد خیرخواه‌زاده، امیر افروغی (معروف به امیر سیاه) و بسیاری از ورزشکارانی که در این مقوله مجال پرداختن به آن نیست، را نام برد.

همچنین از بین مرشدهایی که بین سال‌های ۱۳۱۵ تا ۱۳۲۷ در این سه زورخانه ضرب می‌گرفتند می‌توان از مرحوم میرزا خلیل نورگستر، مرحوم ابراهیم گل‌زاده و آقای سید یحیی حسینی نام برد.

ورزش باستانی در این دیار کهن پس از این‌که با یک وقفه‌ی ۳۷ ساله مواجه شد، از سال ۱۳۶۴ بار دیگر تولدی دوباره یافت و توانست باهمت بلند جوانان این مرز و بوم باقدرت و صلابت هرچه تمام‌تر پا به عرصه‌ی وجود گذارد و پس از مدتی کوتاه از چنان جایگاهی برخوردار شود که شهر نی‌ریز به‌عنوان قطب ورزش باستانی، در سطح استان پهناور فارس مطرح گردد. به‌طوری که از این شهرستان ورزشکاران بسیاری توانستند در سطح کشور، در رشته‌های باستانی، حائز رتبه‌های ممتازی شوند.

کار زیرساخت زورخانه‌‌ی حضرت امیر از سال ۱۳۶۵ در بلوار استقلال با ۲۷۰ مترمربع زیربنا شروع شد و در روز عید فطر سال ۱۳۶۹ با حضور پهلوانان و ورزشکاران ممتاز کشور افتتاح گردید.

زورخانه‌‌ی حضرت امیر تنها زورخانه‌ی نی‌ریز و یکی از مدرن‌ترین زورخانه‌های حال حاضر استان فارس می‌باشد که نظیر چنین زورخانه‌ای با این فضا و معماری بسیار زیبا و سنتی را در کمتر جایی سراغ داریم. 

"این مقاله برگرفته از کتاب "تاریخ پهلوانی، ورزش زورخانه ای فارس" نوشته‌ی سید فخرالدین اژدری خواه است که مطابق نامه مورخ ۱۳۹۳/۶/۲ ه‍. ش با اجازه رسمی انتشارات تحسین در دانشنامه شهرستان  نی‌ریز ما بازنشر می‌شود". 

نام:
ايميل:
وب:
شماره امنيتي: